Văn Biền Ngẫu

**phannguyenquoctu** Tue Mar 08, 2011 10:42 pm

Biền ngẫu
Biền: hai con ngựa chạy sóng đôi;
Ngẫu: có hai nghĩa: tình cờ, hoặc từng cặp

Văn Biền ngẫu
Dạng thức câu văn (chữ Hán hoặc chữ Nôm) được tổ chức theo một số quy tắc tương đối chặt chẽ về số lượng từ (chữ), về nhịp, về tính cân đối trong ngữ nghĩa.

"Biền văn", trong văn học chữ Hán ở Trung Hoa có từ thời Lục Triều với lối cổ thể, theo đó, chỉ cần những cặp câu đối nhau, không cần có sự hiệp vần, cũng không hạn chế số lượng từ (chữ) và cách đặt câu. Ví dụ: Hịch tướng sĩ văn (chữ Hán) của Trần Quốc Tuấn (Việt Nam) là được viết theo lối này.

Biền văn ở văn học chữ Hán đến thời nhà Đường (Trung Quốc) đi dần đến ổn định thành từng cặp câu 10 từ, mỗi câu ngắt làm hai nhịp 4/6 gọi là lối cận thể (thời Đường gọi là cận thể để phân biệt với lối cổ thể nói trên), lại cũng gọi thể biền lệ (biền: nghĩa như trên, lệ: từng đôi một). Thể biền lệ đời Đường chưa bắt buộc phải có niêm, đến đời Tống mới đặt thêm yêu cầu niêm và đưa vào trường ốc, gọi là thể tứ lục. Ví dụ: "Bình Ngô đại cáo" do Nguyễn Trãi soạn, là được viết theo thể tứ lục này: "Thừa thắng trường khu, Tây kinh kí vi ngã hữu - Tuyển phong tiến thủ, Đông đô tận phục cựu phong" (nghĩa: thừa thắng ruổi dài, Tây kinh quân ta chiếm lại - Tuyển binh tiến đánh, Đông đo đất cũ thu về).

Văn biền ngẫu được tiếp nhận ở văn học Việt Nam, cả trong những sáng tác viết bằng chữ Hán lẫn những sáng tác bằng chữ Nôm. Ngay ở câu văn xuôi hiện đại Việt Nam cũng còn những dấu vết của lối tổ chức câu văn theo kiểu biền ngẫu.
(st)

Xin các bạn cho biết ý kiến

**phannguyenquoctu** Tue Mar 08, 2011 10:53 pm

Biền ngẫu

Hình thức cấu trúc của một loại văn chương cổ xưa ở phương Đông (được gọi là biền văn), trong đó lấy đối làm nguyên tắc cơ bản, tạo cho lời văn sự nhịp nhàng, cân đối.

Theo nghĩa từ nguyên, biền là hai con ngựa chạy song song với nhau và ngẫu là chăn đôi. Biền ngẫu là cách nói hình tượng hoá, chỉ câu văn có các vế sóng đôi đối nhau từng cặp. Nguyên tắc đối trong biền ngẫu có những yêu cầu rất chặt chẽ và phức tạp.
- Đối ý: Phải tìm được hai ý có liên quan với nhau nhưng lại đối nhau để đạt thành hai vế trong câu, hai ý này có thể trái ngược hoặc thuận chiều với nhau.
VD: - Đến nay nước sông tuy chảy hoài
Mà nhục quân thù không rửa nổi (đối tương phản)

- Thuyền bè muôn đội, tinh kì phấp phới,
Hùng hổ ba quân, giáo gươm sáng chói...
(Trương Hán Siêu - Bạch Đằng giang phú dịch từ nguyên tác Hán văn)

- Đối thanh: nghịch đối (trắc đối với bằng)

- Đối từ: đối theo nghĩa (cũng có nghịch đối và thuận đối).

- Đối từ loại: thực từ đối với thực tự, hư từ đối với hư từ.

Văn biền ngẫu có quá trình phát triển lâu dài ở Trung Quốc. Thời Nguỵ Tấn Nam Bắc triều (220-589) là thời kì thịnh đạt của biền ngẫu. Đặc biệt thời Nam Bắc triều, biền văn chiếm giữ một vị trí rất quan trọng trong văn học, lấn át các loại văn khác như tản văn. Thời đó, biền ngẫu còn được gọi là thể tứ lục, vì mỗi câu có hai vế, vế trên bốn chữ, vế dưới 6 chữ. Các thể văn như phú, cáo, hịch, văn tế,... đều được viết theo lối biền ngẫu.

Nhìn chung văn biền ngẫu chỉ chú trọng về hình thức. Nhược điểm lớn nhất của nó là rất gò ép trong diễn tả tư tưởng, tình cảm. Tuy nhiên đối với những cây bút lão luyện, với những cảm xúc mãnh liệt, cũng có thể tạo ra những bài văn hay như Biệt phú của Giang Yêm, Vu thành phú của Bão Chiếu,.. Bạch Đằng giang phú của Trương Hán Siêu, Bình Ngô đại cáo của Nguyễn Trãi,.. thời Trần, Lê ở Việt Nam.
(st)

Mon	Tue	Wed	Thu	Fri	Sat	Sun
				1	2	3
4	5	6	7	8	9	10
11	12	13	14	15	16	17
18	19	20	21	22	23	24
25	26	27	28	29	30

Văn Biền Ngẫu

Văn Biền Ngẫu

Thông tin thêm