Tiểu nhân...

**phannguyenquoctu** Wed Jun 22, 2011 7:27 pm

Mạn đàm chuyện Quân tử - Tiểu nhân

...

1.

Nội hàm của khái niệm Quân tử - Tiểu nhân dĩ lẽ không bất biến. Nó khởi thuỷ từ Nho giáo và dùng để phân chia con người trong xã hội ra làm 2 tầng lớp. Có người nói cặp phạm trù này do Khổng Tử (thế kỷ 6 - 5 TCN) đặt tên, nhưng cũng có sách ghi rằng cách phân tầng xã hội này xuất hiện từ giữa đời Chu bên Trung Quốc, khi Khổng Tử còn chưa có. Người viết bài này vốn Nho học còn nghèo nên chẳng dám ủng ai, phản ai trong cuộc tranh luận này. Chỉ xin cóp nhặt dăm điều ba chuyện từ cổ thư phàm mua vui cho bạn đọc “một vài trống canh”.

Từ đời Chu cho đến Chiến quốc, từ Quân tử được dùng để chỉ lớp đại phu, quý tộc. Những tầng lớp khác trong xã hội - từ bần nông cho đến dân buôn và quan lại hàm phẩm thấp - đều là Tiểu nhân. Từ “Tiểu nhân” hay “dã nhân” luôn ăn sâu trong tâm thức những người tầng lớp dưới, nên như quý vị hay xem phim Tàu đều thấy dân thường hay quan nhỏ gặp vua chúa, quan lớn đều tự xưng là Tiểu nhân. Nói như vậy, Quân tử - Tiểu nhân chỉ là phép định danh theo địa vị xã hội, cũng giống như cụm từ đang “hot” hiện nay là “đại gia” để phân biệt với “thứ dân” bình bình cơm ngày hai bữa.

Nhưng sinh thời, Khổng Tử đã mở rộng khái niệm đó thành những chuẩn mực để con người ta tu thân và hành đạo. Trong đại thư Luận ngữ, Khổng Tử dạy: “Quân tử tinh tường điều nghĩa, tiểu nhân tinh tường cái lợi”. Theo Khổng giáo, phàm là người Quân tử phải thấu Tam cương, Ngũ Thường trong việc tu thân và biết tề gia, trị quốc, bình thiên hạ trong đường hành đạo. Trong con mắt Khổng Tử, kẻ có Đức mà không phò vua trị nước cũng là thứ Tiểu nhân, kẻ có hàm có phẩm mà không có Đức cũng là thứ Tiểu nhân cả.

Cũng hơn 2.500 năm từ ngày đức Khổng Tử quy tiên, cặp phạm trù Quân tử - Tiểu nhân vẫn còn được dùng rộng rãi lắm. Chỉ có điều, thời thế đã thay đổi nhiều và ngày nay tiểu nhân vỗ ngực xưng Quân tử cũng nhiều. Cái thứ đó gọi là nguỵ quân tử. Chẳng hiểu do cái cách phân biệt của Nho giáo quá cực đoan hay chuẩn mực đạo đức xã hội không được rõ ràng như thời Khổng Tử nhưng nay ai bị gọi là Tiểu nhân thì cay cú lắm. Nay Tiểu nhân được hiểu là hèn mạt, là lươn lẹo, xảo quyệt mà.

...

**phannguyenquoctu** Wed Jun 22, 2011 7:35 pm

Một ví dụ về kẻ tiểu nhân (thời nay):

Kẻ lấy ân báo oán, đem lòng thù hận, chỉ chực chờ tìm cơ hội báo thù người đã dành thời gian và công sức để chỉ cho mình thấy những thiếu sót của mình, chỉ cho mình thấy rằng mình rất thiển cận, cần phải học tập và rèn luyện thêm nhiều thật nhiều nữa, thay vì phải biết ơn và phải nhiều lần nói lời cảm ơn!

Mon	Tue	Wed	Thu	Fri	Sat	Sun
		1	2	3	4	5
6	7	8	9	10	11	12
13	14	15	16	17	18	19
20	21	22	23	24	25	26
27	28	29	30	31

Tiểu nhân...

Tiểu nhân...

Re: Tiểu nhân...